از ترکیب ۳ اسیدآمینه مختلف مکمل ورزشی خاصی به وجود میآید که به آن کراتین میگویند. این ماده حدوداً یک درصد از خون انسان را تشکیل میدهد. با مصرف این مکمل میتوانید کمبود برخی از مواد غذایی را تأمین کنید.
کراتین دارای فواید زیادی بوده که در بین ورزشکاران محبوبیت دارد؛ اما علاوهبر این دغدغه برخی از ورزشکاران در هنگام مصرف کراتین این است که آیا کراتین برای کبد مضر است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که مضرات و عوارضی که در راستای مصرف این مکمل بیان شدهاند، جنبه تجربی داشته که صحت آنها به اثبات نرسیده است.
بدنسازی که به عنوان یکی از ورزشهای بسیار پرطرفدار محسوب میشود، بهمنظور افزایش قدرت و ساختن اندامی مناسب باسلیقه خود انجام میشود. در این راه علاوهبر ورزش بسیاری از مکملها نیز به افزایش عضلات کمک میکنند که گاهی ممکن است برای بدن مضر باشند؛ اما یک ماده فوقالعاده برای ورزشکاران و بدنسازان مکمل کراتین بوده که از قابلیت تأمین انرژی ازدسترفته بعد از تمرین برخوردار است. به همین دلیل بسیاری از ورزشکاران از این مکمل برای تقویت عضلات استفاده میکنند.
مکملهای کراتین برخلاف تصور بسیاری از افراد ضرر نداشته و به دلیل اینکه به طور طبیعی در سلولهای عضلانی بدن موجود بوده، هیچ عوارضی ندارند. این مکمل به شما کمک میکند تا بهراحتی فعالیتهای سنگین و تغذیه بدن خود را انجام داده و انرژی ازدسترفته خود را بازگردانید؛ در نتیجه علاوهبر بیضرر بودن کراتین برای بدنسازی، مصرف آن بعد از تمرین بسیار مفید نیز خواهد بود.
باتوجهبه اینکه این روزها ورزشکاران در مصرف مکملهای ورزشی مانند پروتئینها، کراتین، گینر و... که باعث ایجاد عضلات بیشتر و اندام دلخواه آنان شده زیادهروی میکنند، باید به توجه داشت که این مکملها چه ضررهایی به بدن و کبد میزنند. در پاسخ به این که آیا کراتین برای کبد مضر است؟ باید بیان داشت که تاکنون هیچ مطالعات علمی دقیقی در این راستا صورت نگرفته و پژوهشهای محدودی در این باره به انجام رسیدهاند.
بهطورکلی این مکمل باعث بروز چربی کبد نشده و مصرف آن برای انسان سالم هیچ ممانعت و محدودیتی ندارد؛ اما در صورت ابتلا به بیماریهای کبد و کلیه، بهتر است از مصرف مکمل کراتین اجتناب ورزید؛ چراکه ممکن است عملکرد آنها را با کندی روبهرو سازد؛ در نتیجه مصرف کراتین برای افراد سالم میتواند اثرات منفی بر کبد که ناشی از چربیهای زیاد بوده را از بین ببرد. بهعنوانمثال التهابات کبد و استرس اکسیداتیو میتوانند با مصرف کراتین بهبود یابند
مکمل کراتین با قابلیت خود، میتواند سطح کراتین خون را اندازه گرفته و آن را افزایش دهد. این افزایش به معنای آسیب به کبد نبوده، بلکه این مکمل برای جبران برخی از ویتامینها در بدن نیز مفید است. بهطورکلی در هیچکدام از مطالعات علمی مضر بودن مصرف کراتین برای کبد بیان نشده و هیچگاه مصرف کراتین برای افراد سالمی که مشکل کبدی ندارند منع نشده است. در یکی مطالعات ۴ساله این اظهارات بیان شد که مصرف کراتین در دوزهای مناسب هیچگونه آسیبی و عارضه جانبی ندارد.
نکته قابلتوجه در این موضوع ممنوعیت مصرف خودسرانه مکمل کراتین توسط افرادی که مشکل کبدی دارند، است؛ این افراد حتماً باید با نظر و تجویز پزشک متخصص خود مکمل کراتین را مصرف کنند. توجه داشته باشید که مصرف خودسرانه کراتین بهطورکلی نیز میتواند با مضراتی همراه باشد؛ بنابراین بهتر است که با یک پزشک متخصص مشورت نمایید.
همواره در پاسخ به سوال آیا کراتین برای کبد مضر است؟ بیان میگردد که مکمل پروتئین و کراتین هیچ عوارضی برای کبد نداشته و در دسته مکملهای پرمصرفی قرار دارد که بسیاری از افراد و ورزشکاران به مصرف آن علاقهمند هستند؛ اما برای داشتن عملکردی بهتر، توصیه میشود که از مصرف این مکمل به همراه برخی از داروها مانند داروهای کبدی و کلیوی، داروهای ضدالتهابی، داروهای کاهشدهنده قند خون، داروهای سیکلوسپورین، دیورتیکها، آمینوگلیکوزیدها، جنتامایسین، توبرامایسین اجتناب ورزید تا از بروز اثرات جانبی احتمالی، جلوگیری به عمل آید. در زیر به طور دقیقتر به بررسی برخی از تداخلات دارویی و علت آنها پرداخته شده است.
سخن پایانی
در ورزش بدنسازی همواره ورزشکاران و بدنسازانی که قصد مصرف کراتین را دارند، این سوال را مطرح میکنند که آیا کراتین برای کبد مضر است. باید گفت که این مکمل که از پرمصرفترین مکملها در بین ورزشکاران شناخته میشود، هیچگونه ضرر و آسیبی را به کبد نرسانده و گاهی منجر به بهبود مشکلات کبدی نیز میشود؛ اما باید از محدودیت و تداخل دارویی آن آگاه باشید و با تجویز پزشک برای این مهم اقدام نمایید تا به نتیجه مطلوب دست یابید. اگر بهدرستی از این مکمل کراتین استفاده کنید، علاوهبر تقویت عضلات، بهبود در پوست، بهبود در مو، افزایش عملکرد، بهبود ریکاوری، کاهش خستگی و... را نیز تجربه میکنید. در حالت کلی شما میتوانید زیر نظر پزشک بهراحتی از این مکمل استفاده کرده و نتیجه مطلوب خود را دریافت کنید.
سوالات متداول
این مکمل یک مکمل غیرضروری دارای اسیدآمینه است که به طور طبیعی در بدن ترشح میشود. مصرف این مکمل بعد از تمرین باعث تولید انرژی مضاعف و بهبود حرکات عضلانی خواهد شد.
مصرف مکمل کراتین در بدنسازی و بعد از تمرین هیچ عوارضی را به دنبال ندارد و باعث آسیب به کلیه و کبد نمیشود، بلکه به بهبود عملکرد آنها کمک میکند.
باتوجهبه اینکه هیچ تحقیق علمی مبنی بر این موضوع وجود ندارد؛ اما این مکمل گاهی با ریزش مو در ارتباط بوده است.
بهطورکلی مصرف کراتین عوارض خاصی ندارد؛ اما گاهی ممکن است در برخی افراد که به این مکمل حساسیت دارند در یک دوره مقطعی باعث بروز حالت تهوع، دلدرد اسهال و... شود.
بهترین نحوه خوردن کراتین همراه با آب است اما مصرف موادی که دارای ویتامین C بوده نیز میتواند مفید باشد؛ همچنین مصرف کراتین با مواد غذایی مانند گوشت، مرغ، سبزیجات، پرتقال، تخممرغ، توتفرنگی، ماهی و لبنیات نیز بسیار مفید است